Bạn có bao giờ thức dậy vào buổi sáng với đau nhức ở bên ngón cái của cổ tay hoặc gặp khó khăn trong việc duỗi hoặc dạng ngón tay cái hay không? Điều đó có thể là do bạn đang bị hội chứng De Quervain hay còn gọi là viêm bao gân dạng dài và duỗi ngắn ngón cái, một tình trạng phổ biến gây suy giảm chức năng dẫn đến việc thực hiện các công việc hằng ngày trở nên bất tiện và khó khăn, ảnh hưởng tới chất lượng sống của người bệnh.
1. Hội Chứng De Quervain là gì?
Ở vùng cổ tay động tác duỗi và dạng ngón cái được chi phối bởi hai gân quan trọng là dạng dài và duỗi ngắn ngón cái, hai gân này được bao bọc trong bao hoạt dịch.
Hội chứng De Quervain là tình trạng viêm bao gân cơ duỗi ngắn ngón cái và cơ dạng dài ngón cái dẫn đến đau nhức ở vị trí gốc của ngón tay cái, khu vực mỏm trâm quay, tức là phần mặt ngoài của cổ tay.
Tình trạng này phổ biến ở nữ giới khoảng 30-50 tuổi, nhất là bệnh thường gặp nhiều ở những người làm việc dựa vào cử động bàn tay, hoặc cổ tay lặp đi lặp lại như: nội trợ, nhân viên văn phòng, làm vườn, đánh golf, phụ nữ có thai và bế em bé, sử dụng điện thoạị nhiều...
Nguyên nhân Gân có chức năng gắn kết cơ với xương. Mỗi gân được bao bọc bởi một lớp vỏ bao gân. Hội chứng De Quervain xảy ra khi bao gân của ngón tay cái (dạng dài và duỗi ngắn ngón cái) ảnh hưởng. Hai gân này được bao bọc trong bao hoạt dịch, những động tác lặp đi lặp lại gây ra ma sát tăng lên, lâu dài dịch bôi trơn sẽ ít đi, dịch viêm sẽ tăng lên, gây hiện tượng sưng nóng đỏ đau ngay tại vị trí này
Sự kích thích kéo dài của vỏ bao gân có thể tạo ra sẹo, dày lên và hình thành các nốt sần ở gân gây cản trở chuyển động của gân nhiều hơn, có thể ảnh hưởng lên một nhánh của thần kinh quay gây cảm giác tê bì.
2. Dấu hiệu bị hội chứng De Quervain
Đau xuất hiện dần dần hay đột ngột ở vùng gốc ngón tay cái, vùng mỏm trâm quay tức là phần mặt ngoài của cổ tay, thường đau nặng hơn khi vận động ngón cái nhiều, sưng cũng có thể xuất hiện. Đau có thể lan ra ngón cái và lan lên cẳng tay, gây khó cử động ngón tay cái và cổ tay.
Siêu âm có thể thấy bao gân dày lên và có dịch bao quanh gân. Bên cạnh đó, chụp X quang thường quy giúp đánh giá nguyên nhân khác của đau cổ tay, chẳng hạn như thoái hóa khớp cổ tay – ngón tay cái.
3. Hội chứng De Quervain có tự khỏi không?
Hội chứng De Quervain không thể tự khỏi, thường không gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh nhưng có thể ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động, khiến bệnh nhân gặp khó khăn trong sinh hoạt và công việc. Những bệnh nhân được điều trị sớm sẽ đem lại kết quả rất tốt. Ngược lại, với những bệnh nhân không được điều trị, cơn đau và tình trạng xơ cứng bao gân có thể dẫn đến tàn phế. Vì thế, khi nhận thấy các triệu chứng, người bệnh nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế uy tín để thăm khám, chẩn đoán, có cách chữa hội chứng De Quervain kịp thời, ngăn ngừa các tiến triển nặng.
4. Làm thế nào để điều trị hội chứng De Quervain?
Các phương pháp điều trị sẽ tùy theo mức độ nghiêm trọng và thời gian mắc bệnh, bao gồm các phương pháp điều trị không phẫu thuật và phẫu thuật. Điều trị hội chứng De Quervain thường không cần phẫu thuật, nhất là khi bệnh chưa biến chứng và chỉ mới xuất hiện triệu chứng trong thời gian ngắn.
4.1 Phương pháp điều trị không phẫu thuật, không xâm lấn
Không dùng thuốc
- Tránh các cử động ngón tay cái lặp đi lặp lại càng nhiều càng tốt, hạn chế hoặc ngừng việc vận động ở vùng cổ tay cũng như ngón cái trong khoảng 4 đến 6 tuần.
- Cố định ngón tay cái và cổ tay, dùng băng nẹp cổ tay và vùng ngón cái từ 3 đến 6 tuần trong những trường hợp bị sưng đau nhiều.
- Chườm đá vào vùng bị ảnh hưởng.
Thuốc
Có thể sử dụng thuốc kháng viêm NSAIDs dạng uống hoặc Diclofenac dạng bôi, có thể làm giảm cơn đau tuy nhiên không có khả năng làm giảm sưng do co thắt bao gân hoặc kẹt gân.
4.2 Phương pháp điều trị không phẫu thuật, có xâm lấn
Tiêm Corticoid vào bên trong bao gân viêm là phương pháp rất hiệu quả để điều trị hội chứng De Quervain. Phương pháp này ít tốn kém, dễ thực hiện và ít xâm lấn. Tuy nhiên, nó ít hiệu quả hơn ở bệnh nhân có triệu chứng kéo dài hoặc bệnh nhân bị tiểu đường, viêm khớp dạng thấp. Và trong một số trường hợp, các triệu chứng có thể bị tái phát.
Tiêm Corticoid có một số rủi ro rất nhỏ là có thể đổi màu da, giảm sắc tố hoặc nhiễm trùng. Do đó, người bệnh nên điều trị ở những cơ sở y tế uy tín.
4.3 Phương pháp can thiệp phẫu thuật tối thiểu
Phẫu thuật có thể được đặt ra trong trường hợp bệnh không thuyên giảm khi điều trị bằng các phương pháp kể trên. Phẫu thuật thực hiện nhằm cắt bỏ bao gân, cho phép các gân được trượt tự do.
Phẫu thuật điều trị ngón tay cò súng là một phẫu thuật có thể thực hiện trong ngày, chỉ diễn ra trong khoảng 20-30 phút và bạn không cần phải nằm viện.
5. Phương pháp phòng ngừa Hội chứng De Quervain
Việc phòng tránh hội chứng De Quervain thường bắt đầu bằng việc phòng tránh nguyên nhân và yếu tố gia tăng nguy cơ mắc phải tình trạng này, cụ thể:
- Hạn chế thực hiện những hoạt động nắm chặt hay véo lặp đi lặp lại ở ngón tay cái.
- Lót đệm những vật cứng và dụng cụ chuyên dụng quanh ngón tay cái nhằm tránh bị kẹp chặt.
- Hạn chế dùng thiết bị, đồ vật rung lắc mạnh.
- Hạn chế tiếp xúc và làm việc trong thời gian dài với những công việc yêu cầu dùng nhiều đến ngón tay cái, cần cân bằng giữa nghỉ ngơi và hoạt động cho tay.
- Thường xuyên thực hiện những bài tập giúp tay linh hoạt hơn
- Giảm thiểu nguy cơ mắc chấn thương ở tay.
Hội chứng De Quervain là một bệnh nghề nghiệp hay gặp trong đời sống hiện nay. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những kiến thức căn bản về hội chứng De Quervain để phòng và điều trị kịp thời
Khoa Ngoại Bệnh viện đa khoa Phương Chi thường xuyên tiếp nhận và điều trị thành công cho rất nhiều người bệnh mắc hội chứng De Quervain, giúp người bệnh trở lại cuộc sống sinh hoạt và lao động bình thường.
