Vitamin là những chất hữu cơ mà cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ để duy trì hoạt động. Mặc dù cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ nhưng vitamin có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của cơ thể. Phần lớn các vitamin cơ thể người không thể tự tổng hợp được, cần phải được cung cấp từ các thực phẩm hằng ngày.
Thiếu vitamin ở trẻ: Vitamin chủ yếu được cung cấp từ thực phẩm nên việc thiếu vitamin liên quan đến chế độ ăn uống: mẹ có chế độ ăn không đủ chất thì khi cho trẻ bú trẻ dễ bị thiếu Vitamin B12, trẻ ăn dặm muộn thiếu nhiều vitamin, trẻ ăn ít ra và trái cây dễ thiếu vitamin E, vitamin K…. Trẻ bị bệnh, đặc biệt là bệnh lí đường tiêu hóa (tiêu chảy cấp, tiêu chảy kéo dài, viêm dạ dày - ruột, hội chứng ruột ngắn…) nguy cơ cao thiếu các loại vitamin do giảm hấp thu.
1. Nhận biết dấu hiệu khi trẻ thiếu Vitamin:
- Vitamin D giúp xương chắc khỏe, trẻ thiếu vitamin bị còi xương, giảm phát triển chiều cao
- Vitamin C và các loại vitamin B tham gia tổng hợp năng lượng; thiếu các loại vitamin này, trẻ hay mệt mỏi, uể oải, lười vận động, giảm khả năng học hỏi. Thiếu vitamin B12 gây ra bệnh thiếu máu
- Trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng
- Vết thương lâu lành
- Thiếu vitamin K, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh có thể gây xuất huyết, dẫn đến tử vong
- Trẻ chán ăn
- Thiếu vitamin kéo dài có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng và không thể phục hồi ngay cả khi đã được điều trị: mất thị lực, giảm trí nhớ, thay đổi hành vi, hụt hơi, giảm cảm giác của bàn tay, bàn chân….
2. Cách chẩn đoán thiếu Vitamin:
Bác sĩ sẽ hỏi thăm về các triệu chứng hiện tại và trước đây cùng chế độ dinh dưỡng hằng ngày của trẻ như dinh dưỡng theo độ tuổi, cách sử dụng vitamin cho trẻ…
Nếu cần có thể thực hiện thêm các xét nghiệm để xác định chẩn đoán tình trạng thiếu vitamin
3. Cách phòng ngừa thiếu Vitamin:
- Chế độ ăn uống hợp lí là quan trọng nhất trong phòng ngừa thiếu vitamin cho trẻ em. Cần cho trẻ một thực đơn ăn lành mạnh, đầy đủ các vitamin.
- Sử dụng vitamin thay thế: có sự chỉ dẫn của nhân viên y tế trước khi sử dụng.
Khi các bé có dấu hiệu hoặc triệu chứng nghi ngờ thiếu Vitamin các bậc phụ huynh cần gặp ngay bác sỹ để có hướng dẫn hoặc điều trị phù hợp cho từng trẻ và từng độ tuồi./.
Tác giả bài viết: BS. Trần Thiện Thoạn
Nguồn tham khảo: Giáo trình Nhi Khoa, đại học y dược TPHCM